Crna Gora nastavlja da u potpunosti usklađuje svoju spoljnu i bezbjednosnu politiku sa Evropskom unijom, što je potvrđeno i na jučerašnjoj sjednici Vlade, na kojoj su usvojene tri odluke o primjeni novih restriktivnih mjera prema Ruskoj Federaciji i Bjelorusiji.
Riječ je o usaglašavanju sa najnovijim paketima sankcija koje je EU usvojila krajem oktobra, a koje predstavljaju nastavak kontinuirane evropske politike odgovora na rusku agresiju na Ukrajinu i podršku Bjelorusije tom procesu.
Prema usvojenim mjerama, novi paket sankcija prema Bjelorusiji proširuje listu restrikcija na oblasti vojne industrije, tehnologije i logistike. Na taj način EU i države koje su uskladile svoju politiku – uključujući Crnu Goru – pojačavaju nadzor i ograničenja u sektorima koji bi mogli doprinijeti vojnim kapacitetima režima u Minsku. Ovo je nastavak prakse usklađivanja koju je Crna Gora primjenjivala i u prethodnim ciklusima, kada je, od početka rata u februaru 2022. godine, bez izuzetka podržavala sve restriktivne pakete prema Bjelorusiji.
U dijelu koji se odnosi na Rusku Federaciju, usvojene mjere obuhvataju proširenje sankcija na još pet ruskih banaka, zatim zabranu pružanja IT usluga ruskim subjektima, kao i zabranu uvoza ruskog gasa u države članice EU i zemlje kandidate koje usaglašavaju svoju politiku sa Briselom. Nadalje, sankcije se proširuju i na izvoz visokotehnološke i industrijske opreme, što predstavlja nastavak evropskih nastojanja da se ograniči pristup Rusije tehnologijama koje mogu imati vojnu ili industrijsku upotrebu.
Uvođenje viza još na čekanju
Dok Crna Gora, sa jedne strane, ažurno usklađuje spoljnu politiku sa direktivama Evropske unije, usklađivanje viznog režima ide znatno sporije. Da bi i ta usklađenost bila stoprocentna, Crna Gora će morati da ukine bezvizni režim za još 11 država, među kojima su i Rusija i Bjelorusija. Prema najavama, vize bi trebalo da se uvedu najkasnije krajem septembra.
Na listi država koje su na čekanju za uvođenje viza su još i Azerbejdžan, Kina, Bahrein, Katar, Saudijska Arabija, te tri države čiji državljani imaju mogućnost ulaska u Crnu Goru bez viza tokom turističke sezone – Egipat, Jermenija, Kazahstan, Uzbekistan. Na ovoj listi bi uskoro mogla ponovo da se nađe Republika Turska, kojoj je bezvizni režim nedavno privremeno suspendovan.
Posebnu novinu u najnovijem paketu predstavlja uvođenje restrikcija na kriptovalute – prvi put sankcije obuhvataju i digitalnu imovinu. Sankcionisano je posjedovanje, korišćenje i emitovanje stabilkoina koji su direktno povezani sa ruskom rubljom. Ova mjera ima za cilj da onemogući korišćenje kripto-tržišta kao alternativnog kanala za finansijske transakcije koje bi mogle zaobići već postojeće sankcije. Njeno usvajanje od strane država kandidata, među kojima je i Crna Gora, ponovo pokazuje visok stepen političke usaglašenosti sa Evropskom uniijom.
Ovakvi potezi u skladu su sa već utvrđenom praksom Podgorice: Crna Gora je tokom protekle tri godine redovno usklađivala svoju politiku sa svim restriktivnim paketima koje je Brisel donio, iz ciklusa u ciklus, od finansijskih mjera do ograničenja u oblasti saobraćaja, energetike i trgovine. Svaka odluka dosad bila je usvojena bez odstupanja, što na međunarodnom planu predstavlja jasan signal da država ostaje čvrsto na evropskom kursu i u segmentu najosjetljivije politike – spoljne i bezbjednosne.
Nove odluke Vlade tako su još jedna potvrda da Crna Gora nastavlja da u stopu prati politiku Evropske unije, kako u tehničkom, tako i u političkom smislu, što predstavlja ključan element procesa pristupanja i međunarodne kredibilnosti zemlje.
