Članovima Saveza udruženja penzionera preko Fonda penzijsko-invalidskog osiguranja (PIO) se i dalje svakog mjeseca od penzija oduzima dio novca koji se toj nevladinoj organizaciji (NVO) uplaćuje kao članarina, iako ne postoji nijedan ugovor kojim se to pravno reguliše.
Sporno je i što Savez udruženja penzionera nikada Fondu PIO nije dostavio spisak kojim se potvrđuje da su njihovi članovi dobrovoljno pristali da budu dio njihovih opštinskih organizacija, s obzirom na to da se učlanjivanje ranije vršilo po automatizmu, što znači da dio najstarijih građana nije ni svjestan da svakog mjeseca uplaćuje članarinu.
Praksa učlanjivanja svih novih penzionera u Udruženje penzionera prestala je 2018. godine, od kada Fond PIO preko svojih područnih jedinica traži saglasnost najstarijih građana da im odbija novac za ovo udruženje.
Ove informacije navedene su u dokumentu Fonda PIO, u koji “Vijesti” imaju uvid.
Prema posljednjem februarskom obračunu, koji je radio Fond, cijeli Savez udruženja penzionera broji 89.301 članova, dok je ukupni broj penzionera oko 110 hiljada.
Savez je na ovaj način u februara od članarina koje iznose od 40 do 60 centi zaradio 45.403 eura, što bi na godišnjem nivou značilo prihode preko pola miliona eura.
Iz Saveza udruženja penzionera, čiji je predsjednik Branko Vešović, nijesu odgovorili na pitanja “Vijesti” u vezi sa ovom temom. Komisija Fonda PIO prošle godine je utvrdila brojne nezakonitosti u trošenju novca koje je dobijala ova organizacija.
Fond PIO, na čijem čelu se kao vršilac dužnosti nalazi Ranko Aligrudić, nedavno je štampao spisak svih penzionera kojima se odbija članarina za Savez. Spisak je zatim poslat toj organizaciji kako bi se penzioneri potpisali na njega, odnosno dobrovoljno potvrdili da su članovi udruženja.
”Taj spisak je navodno potpisan u udruženju penzionera i vraćen u Fond PIO, ali ga do sada još niko u Fondu nije vidio, niti se zna gdje je. Fond PIO i danas odbija članarine za udruženje penzionera, a nema nikakav ugovor kojim se to reguliše. Nijedan Fond PIO u regionu ne vrši odbijanja članarine za udruženje penzionera, već je to isključivo na dobrovoljnoj osnovi i u režiji samog udruženje, a ne Fonda”, navodi se u informaciji Fonda PIO.
U tom dokumentu je objašnjeno da su tokom 2005. godine na adresu Fonda PIO, od tek tada novoformiranih opštinskih udruženja, stigli dopisi kojim se od te institucije tražilo da se svi penzioneri sa teritorije svih opština smatraju učlanjenim u tu nevladinu organizaciju i da im se automatski počne odbijati članarina.
Međutim, u dopisima se ne navodi da je obezbijeđena saglasnost bilo kojeg penzionera za učlanjivanje, već je postupajući po tim dopisima, Fond PIO tada automatski počeo da naplaćuje članarine od svih penzionera za Savez i njegova opštinska udruženja.
”Takođe, učinjen je tada i korak dalje da se izmijeni softversko rješenje Fonda i da se svaki novi penzioner koji ostvari pravo na isplatu automatski učlani u Udruženje penzionera”, piše u informaciji.
Na čelu Fonda PIO tada se nalazio Radoje Žugić, sadašnji guverner Centralne banke.
U informaciji je naglašeno da ne postoji nikakav pisani sporazum između Udruženja penzionera i Fonda kojim se reguliše ovakvo ponašanje.
To stanje je trajalo do maja 2009. godine, kada je kroz sistem novog softvera Fonda isključeno automatsko učlanjivanje penzionera u udruženje.
”Međutim, učlanjivanje novih penzionera se i dalje vršilo, samo su to radili službenici odjeljenja za obračun i isplatu prava na osnovu naređenja njihovog pretpostavljenog. Dakle i u ovim slučajevima penzioneri su se automatski učlanjivali u udruženje, bez ikakve saglasnosti samih penzionera. Takođe, ni za ovo ne postoji nikakav pisani sporazum između Fonda PIO i NVO Udruženje penzionera.
U tom periodu iz udruženja penzionera su znali, periodično, tražiti da se svi penzoneri sa teritorije neke opštine koji su preskočeni automatski učlane u udruženje. Po tim dopisima se nije postupalo.
Za potrebe odjeljenja za obračun i isplatu prava napravljen je određen broj parametarskih izvještaja o spiskovima penzionera i u tom periodu bila je prisutna saradanja u smislu dostavljanja ličnih podataka penzionera ka NVO Udruženje penzionera.
Ovo je problematično jer su dostavljani i lični podaci za penzonere koji su učlanjeni u tu NVO, a nikada nisu dali svoj pristanak niti saglasnost za to”, piše u informaciji.
Ovakvo stanje trajalo je do 2018. godine kada je NVO KOD pokrenula seriju pitanja o članarinama penzionera.
”Nakon početnih zahtjeva za informacije, praksa učlanjivanja svih novih penzionera u udruženju je prestala. Umjesto toga donijeta je procedura postupanja u Fondu kojom je od arhivara u svim područnim jedinicama traženo da pitaju penzionere da li žele da budu članovi udruženja”, navodi se u dokumentu.
Predsjednik novoformiranog udruženja penzionera “Za život dostajan čovjeka” Dragoljub Janković kazao je “Vijestima” da je način da se penzioneri po automatizmu učlanjuju u Savezi i da po tom osnovu mjesečno izdvajaju članarinu, prevaziđen.
”Već odavno imamo više udruženja penzionera nastalih upravo iz nezadovoljstva monopolskog položaja i načina rada Saveza penzionera. Smatramo da je neophodno da se svakom penzioneru ponudi da bira u koje udruženje bi želio da bude član. Takođe, vidimo da nije adekvatno riješeno ni pitanje na osnovu kojih kriterijuma se pare od članarina a možda i druga sredstva dodjeljuju Savezu penzionera i njihovim opštinskim podružnicama. I što je još važnije kako se ta sredstva troše, po kojem osnovu i kome se ona daju, kakva je evidencija svega toga i ko kontroliše zakonitost trošenja tog novca. A radi se skoro o milion eura godišnje. Sve ovo je netransparentno bez javnih procedura i kontrole”, kazao je Janković.
On je naglasio da se zalažu za hitno donošenje Pravilnika o dodjeli sredstava udruženjima na osnovu njihovih planova (projekata) trošenja članarina, te kontrola tih trošenja, a sve u javnoj i transparentnoj proceduri.
Pomoć donirati od novca prikupljenog iz članarina
Janković smatra i da je način na koji je sa februarske penzije dodatno skinut jedan euro nezakonit i neprihvatljiv.
Upravni odbor Fonda PIO je na predlog Saveza udruženja penzionera sa februarske penzije skinuo novac penzionerima, i usmjerio oko 90.000 eura za pomoć stanovništvu Turske i Sirije, koje su nedavno pogodili razorni zemljotresi, ali o tome nijesu obaviješteni članovi.
”Nezakonito je umanjivanje redovnog primanja, kakvo je penzija. Odnosno da se bez znanja i pristanka penzionera umanjuju njihove penzija, bez obzira što se radi o humanitarnom gestu ili o nekom drugom razlogu. Penzija je lično primanje, privatna svojina i s njom može samo penzioner prema rješenju o penziji u punom iznosu da odluči šta će da uradi i kako će da je potroši. Nikakvo udruženje penzionera ili organ ne može umanjiti penziju bez saglasnosti penzionera, osim ako se ne radi o sudskoj presudi”, saopštio je Janković.
Organizacija, čiji je predsjednik, traži da se taj novac vrati u narednoj isplati penzija, a da se pomoć uplati iz članarina koje penzioneri na mjesečnom nivou izdvajaju.