Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (MPŠV) je u 2022. godini po osnovu ugovora o djelu angažovalo 33 do 50 lica, za obavljanje redovnih poslova, i to na dvije godine.
Zatim su subvencionirali kamate na kredite bez saglasnosti Vlade, dok su za 2022. godinu tražili od Ministarstva finansija 32,2 miliona eura više nego što je to predviđeno Smjernicama makroekonomske i fiskalne politike za period 2020–2023. godine. To je utvrdila Državna revizorska institucija (DRI) prilikom revizije pravilnosti poslovanja Ministarstva poljoprivrede za 2022. godinu. DRI je tom resoru dala negativno mišljenje na reviziju pravilnosti i 37 preporuka. Na finansijsku reviziju su dobili pozitivno mišljenje i jednu preporuku. U 2022. godini ministri poljoprivrede su bili Aleksandar Stijović do kraja aprila, a od tada pa do sada Vladimir Joković.
– Revizijom pravilnosti poslovanja Ministarstva poljoprivrede utvrđene su neusklađenosti koje imaju i materijalan i prožimajući efekat. Neusklađenosti su utvrđene u oblasti Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti, Zakona o budžetu Crne Gore za 2022. godinu, Zakon o porezu na dohodak fizičkih lica, Zakona o upravljanju i unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru, Zakona o državnoj imovini, Zakona o javnim nabavkama, Zakona o državnim službenicima i namještenicima i Zakona o radu – naveli su iz DRI u pojašnjenju negativnog mišljenja.
Kada su u pitanju ugovori o djelu, koji su zaključeni na dvije godine, konstatovano je da su svi zaključeni sa opisom poslova koji su sistematizovani.
– Državni revizori konstatuju da zaključivanje ugovora o djelu za vršenje poslova iz opisa sistematizovanih radnih mjesta nije u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima kojim je propisano da poslove kojima se ostvaruje Ustavom, zakonom i drugim propisima utvrđena nadležnost tog organa vrše državni službenici, tj. lica koja su zasnovala radni odnos u tom organu. Revizijom je utvrđeno da je kod subjekta revizije u septembru 2022. godine, angažovano 17 izvršioca na period od dvije godine neprekidno sa ugovorenom mjesečnom neto naknadom od 450 eura – navedeno je u izvještaju koji potpisuje član Senata Zoran Jelić.
Nema povratnih informacija od opština
Revizijom je utvrđeno da povratnih informacija po osnovu uplaćenih 900.000 eura lokalnim samoupravama nije bilo.
– Iako je postojala obaveza lokalnih samouprava da dostavljaju izvještaje o realizaciji projekata, kao i činjenice da je od 2023. godine uveden obrazac Izvještaja koji bi trebalo da poboljša proces izvještavanja lokalnih samouprava, državni revizori su mišljenja da Ministarstvo u saradnji sa lokalnim samoupravama mora da obezbijedi sistem kontrole nad upotrebom javnih sredstava – piše u nalazu.
DRI je konstatovala da u Službi za finansije, računovodstvo i javne nabavke Ministarstva poljoprivrede nije izvršeno razdvajanje dužnosti pa isto lice rukovodi formiranjem finansijske dokumentacije, kontroliše i potpisuje odobravanje plaćanja i isto lice kontroliše, rukovodi knjiženjem finansijske dokumentacije. Ovo je suprotno članu 15 Zakona o upravljanju i unutrašnjim kontrolama u javnom sektoru.
Revizijom je utvrđeno da je MPŠV u 2022. godini koristilo šest miliona iz tekuće budžetske rezerve Vlade, koje su tom resoru preusmjerene na poziciju subvencije za proizvodnju i pružanje usluga. Po izvještaju Ministarstva, 1,822 miliona su korišćena sa te pozicije. U izvještaj je unesen iznos od 1,5 miliona za „Plantaže“ i 10,45 hiljada za Milmark grup i DOO Nika po osnovu zaključaka Vlade, dok su revizori tek nakon izjašnjenja dobili na uvid dokumenta o korišćenju preostalih 312,3 hiljade eura.
– Zaključak Vlade od 23. jula 2020. godine, na koji subjekt revizije poziva u dostavljenim rješenjima za subvenciju kamate na kredite od IRF-a, je iz decembra 2020. godine i iz juna 2021. godine. Ovaj zaključak Vlade ne sadrži nazive pravnih lica i iznose kamata koje se subvencioniraju. Ministarstvo poljoprivrede i Ministarstvo finansija su u 2022. budžetskoj godini, bez saglasnosti Vlade, odobrili subvenciju kamate na kredite, što je suprotno članu 43 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti koji glasi: „Za neplanirane i nedovoljno planirane izdatke tokom fiskalne godine koriste se sredstva tekuće rezerve. Za hitne i nepredviđene izdatke tokom fiskalne godine koriste se sredstva stalne rezerve. O korišćenju sredstava tekuće i stalne rezerve, uz prethodnu saglasnost Vlade, odlučuje Ministarstvo finansija“ – pojašnjeno je u izvještaju.
Nisu dali ugovore za telefone
Državnim revizorima nije dat na uvid ugovor sa operaterom o pružanju usluga elektronskih komunikacija, Odluka o dozvoljenom limitu koju treba da prati spisak zaposlenih, kojima je određena dozvoljena mjesečna potrošnja telefonskih impulsa koji padaju na teret Ministarstva, kao i izvršena plaćanja kako bi se napravio uvid da li su zaposleni koristili telefonske impulse za mobilne telefone i preko dozvoljenog limita, jer utrošene telefonske impulse iznad dozvoljenog limita zaposleni plaćaju ličnim sredstvima.
Takođe, državnim revizorima nijesu dati na uvid nalozi – odobrenja za korišćenje vozila Ministarstva, radi obavljanja službenih poslova koje izdaje i potpisuje ministar, evidencija o korišćenju vozila na utvrđenom obrascu odnosno knjizi. Takođe nijesu dati nalozi za korišćenje vozila, putni nalozi – obrazac PN i nalozi za kontrolu upotrebe službenog vozila i potrošnju goriva.
Kada je riječ o planiranju budžeta, DRI je utvrdila da zahtjev za dodjelu budžetskih sredstava, koji je dostavljen Ministarstvu finansija, nije pripremljen i sačinjen u skladu sa odredbama članova 24, 29 i 30 Zakona o budžetu i fiskalnoj odgovornosti.
– Limit potrošnje za Ministarstvo poljoprivrede za 2022. godinu određen je u iznosu od 37,02 miliona eura, a Ministarstvo poljoprivrede je budžetskim zahtjevom za 2022. godinu za svoje aktivnosti zatražilo sredstva u iznosu od 69.229.010 eura, što je za 32,2 miliona eura više od limita za 2022. godinu. Zahtjev je bez jasnih argumentovanih obrazloženja i objašnjenja dvostruko većeg zatraženog budžeta u odnosu na 2021. godinu – precizirali su iz DRI.