Budžetska inspekcija postoji od 2014. godine, a za njeno postojanje najveći dio javnosti je čuo tek nedavno, kada je na osnovu njihovog izvještaja uhapšena direktorica Agencija za sprečavanje korupcije Jelena Perović.
Iako je formirana 2014. godine, do sada su samo dvije osobe obavljale funkciju budžetskog inspektora – Milovan Vujović od 2014. do 2016. godine i Jelena Perućica od jula 2022. godine. Od 2016. do 2022. godine niko nije htio da obavlja posao budžetskog inspektora.
”IAKO SU SISTEMATIZOVANA ČETIRI MJESTA, OSIM GLAVNE BUDŽETSKE INSPEKTORKE, ZAPOSLEN JE JOŠ SAMO JEDAN BUDŽETSKI INSPEKTOR, KAZALI SU „DANU“ IZ MINISTARSTVA FINANSIJA
Iako su sistematizovana četiri mjesta, osim glavne budžetske inspektorke, zaposlen je još samo jedan budžetski inspektor, kazali su „Danu“ iz Ministarstva finansija (MF).
– Glavni budžetski inspektor vrši poslove koji se odnose na rukovođenje radom Direkcije za budžetsku inspekciju, obezbjeđuje sprovođenje kontrole zakonitog i namjenskog korišćenja budžetskih sredstava, inspekcijski nadzor nad računovodstvenim i finansijskim izvještajima, evidencijama i registrima, ugovorima, javnim ispravama i drugim poslovnim dokumentima potrošačkih jedinica budžeta Crne Gore, opština, javnih ustanova, nezavisnih regulatornih tijela, privrednih društava i pravnih lica u kojima država ili opštine imaju većinski vlasnički udio; obezbjeđuje sprovođenje kontrole zakonitog i namjenskog korišćenja budžetskih sredstava koja se dodjeljuju NVO od strane države ili opštine, vrši inspekcijski nadzor nad sredstvima koja se dodjeljuju političkim subjektima od strane države i jedinica lokalne samouprave, vrši vanredni inspekcijski nadzor po nalogu ministra ili razmatra i vrši nadzor po inicijativi organa, ustanova i drugih pravnih i fizičkih lica, utvrđuje ciljeve inspekcije i druge poslove u skladu sa pozitivnim propisima i po nalogu pretpostavljenog – objasnili su iz Ministarstva finansija.
U ovoj godini budžetska inspekcija je, osim Agencije za sprečavanje korupcije, kontrolisala Ministarstvo zdravlja i Ministarstvo evropskih poslova, dok je inspekcijski nadzor u Ministarstvu odbrane i Agenciji za zaštitu konkurencije u toku. Do kraja godine ova inspekcija će provjeriti Željezničku infrastrukturu, Održavanje željezničkih voznih sredstava, „Tu Montenegro“, „Plantaže“, Radio-difuzni centar, Crnogorski elektrodistributivni sistem, Solar gradnju i Glavni grad. Reklo bi se, preveliki posao za dvoje ljudi.
– U pojedinim inspekcijskim nadzorima, rad inspektora ojačan je kapacitetima iz drugih službi Ministarstva finansija. U proceduri je i priprema zakona koji će budžetskoj inspekciji dati specifična ovlašćenja. Na taj način će se Direkcija za budžetsku inspekciju reorganizovati radi jačanja kadrovskih kapaciteta – najavili su iz Ministarstva finansija.
Iz resora koji vodi Novica Vuković kazali su nam da tokom 2021. godine nijesu vršeni inspekcijski nadzori jer nije bilo radno angažovanih inspektora.
– Direktorat za budžetsku inspekciju i suzbijanje nepravilnosti i prevara formiran je u julu 2021. godine, Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u Ministarstvu finansija i socijalnog staranja. Sastojao se iz dvije direkcije – Direkcije za budžetsku inspekciju i Direkcije za suzbijanje nepravilnosti i prevara/AFCOS. Kadrovski plan Ministarstva finansija i socijalnog staranja utvrđen je u januaru 2022. godine, te je tek nakon toga moglo da se pristupi oglašavanju upražnjenog radnog mjesta glavnog budžetskog inspektora i budžetskih inspektora, prvo internim oglasom, a zatim i javnim oglasom u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima. Od 2021. do jula 2022. godine nije bilo radno angažovanih budžetskih inspektora. U julu 2022. godine imenovana je glavna budžetska inspektorka, nakon čega je primljen još jedan budžetski inspektor krajem 2022. godine. Imajući u vidu da tokom 2022. godine još uvijek nijesu bila popunjena radna mjesta u budžetskoj inspekciji, tokom 2023. godine radilo se na njenoj operacionalizaciji kroz različite vidove studijskih posjeta i obuka, s obzirom da budžetska inspekcija nije naslijedila pravnu praksu iz prethodnog perioda, kao i da se može reći da se radi o novoformiranoj inspekciji – naveli su iz MF-a.
Imajući u vidu tu činjenicu, kako su dodali, budžetska inspekcija je postupala samo po inicijativama koje su zaprimljene.
– Za jedan značajan broj inicijativa nadležni su drugi državni organi. Inicijative u kojima je potrebno vršenje inspekcijskog nadzora analizirane su sa aspekta procjene rizika i uvrštene su u Plan nadzora za 2024. godine. U odnosu na dostavljene podneske, inspektori su vršili analize i razmatranje inicijativa i podnesaka, shodno kojima su podneske koji se ne odnose na nadležnost budžetske inspekcije dostavljali drugim relevantnim inspekcijama. Za podneske iz nadležnosti budžetske inspekcije, na osnovu dostavljene dokumentacije, utvrdili su da nema nepravilnosti, dok su za podneske za koje je na osnovu javno dostupnih podataka utvrđena nepravilnost, predviđen inspekcijski nadzor na terenu, te su iste ušle u Plan nadzora budžetske inspekcije za 2024. godinu – pojasnili su iz Ministarstva finansija.
