Najmanje 2.000 osoba poginulo je u snažnom zemljotresu koji je u petak uveče pogodio Maroko, gdje su oštećene građevine od sela u Atlaskim planinama do istorijskog grada Marakeša. Očekuje se da će broj žrtava da raste, s obzirom na to da spasilačke ekipe pokušavaju da se probiju do udaljenih, najteže pogođenih planinskih sela.
Poginulo je najmanje 2.012 osoba, uglavnom u Marakešu i pet provincija blizu epicentra, dok je povrijeđeno 2.059 od kojih 1.404 kritično, saopšteno je iz Ministarstva uutrašnjih poslova Maroka. Proglašena je trodnevna žalost, a zastave će biti spuštene na pola koplja širom zemlje.
Svjetska zdravstvna organizacija (SZO) saopštila je da je pogođeno više od 300.000 ljudi u Marakešu i okolnim područjima.
Zemljotres jačine 6,8 stepeni Rihterove skale natjerao je ljude da u strahu i nevjerici izađu na ulice. Na TV snimcima državne televizije vide se grupe ljudi u Marakešu, previše uplašene da se vrate u stanove. Mnogi su, ogrnuti ćebadima, pokušavali da spavaju na otvorenom.
Riječ je o najsmrtonosnijem zemljotresu u Maroku od 1960. godine, koji je doveo do rušenja zgrada i zidova u drevnim gradovima izgrađenim od kamena.
Marokanski kralj Mohamed VI je zbog katastrofe naložio oružanim snagama da mobilišu vazdušne i kopnene resurse, specijalizovane timove za potragu i spasavanje i poljske bolnice, navodi se u saopštenju vojske. Međutim, uprkos brojnim ponudama pomoći iz cijelog svijeta, marokanska vlada je nije formalno zatražila, što je neophodno da bi došle strane spasilačke ekipe.
U Marakešu, oštećena je čuvena džamija Kutubija izgrađena u 12. vijeku, čiji je minaret poznat kao „krov Marakeša“. Oštećeni su i djelovi poznatih crvenih zidova oko grada, koji su svjetska kulturna baština pod zaštitom Uneska.
Veći dio malog planinskog sela Mula Brahim, južno od Marakeša, je oštećen nakon što su se obrušili zidovi, a više od 10 kuća sravnjeno sa zemljom.
Ajub Tudit kaže da je sa prijateljima bio u teretani kada je „osjetio ogroman potres“. Za 10 sekundi, kako je naveo, sve je nestalo.
Vidjeli smo žrtve, ljude kako trče i djeca plaču. Nikada nismo vidjeli ovako nešto, 20 mrtvih, 30 povreda. Plašimo se da se ne ponovi“, rekao je Ajub za AP.
U jednom selu, u području oko Tubkala – najvećeg sjevernoafričkog planinskog vrha – stanovnici procjenjuju da je srušeno gotovo 200 zgrada. Neka sela potpuno su odsječena od svijeta, i nemaju struju niti mobilnu mrežu.
Marokanska vojska angažovala je avione, helikoptere i dronove, dok su hitne službe uputile pomoć u pogođena područja, ali su putevi koji vode do planinskog regiona blokirani zbog automobila i ruševina.
Svjetski lideri ponudili su da pošalju pomoć ili spasoce, dok se izrazi saučešća upućuju iz zemalja širom Evrope i Bliskog istoka, iz SAD i sa samita G20 u Indiji. Pomoć je, između ostalih, ponudio i predsjednik Turske gdje su u ogromnom zemljotresu ranije ove godine stradale desetine hiljada ljudi. Pomoć su ponudile i Francuska i Njemačka, čiji je veliki broj stanovnika marokanskog porijekla, a Moroko su podržali i Ukrajina i Rusija.
Američki predsjednik Džo Bajden saopštio je da je Amerika spremna da pruži svu neophodnu pomoć Maroku.
Američki Geološki zavod saopštio je da je zemljotres bio jačine 6,8 stepeni kada je pogodio Maroko u 11:11 uveče po lokalnom vremenu, a zatim je 19 minuta kasnije uslijedio naknadni potres jačine 4,9 stepeni.
Epicentar je bio blizu grada Igil u provinciji Al Hazu, oko 70 kilometara južno od Marakeša, poznatoj po malim selima i dolinama u Visokom Atlasu. Prema podacima američog zavoda, epicentar je bio na dubini od 18 kilometara.
Zemljotresi su relativno rijetki u sjevernoj Africi. Godine 1960, u zemljotresu jačine 5,8 stepeni blizu marokanskog grada Agadira poginule su hiljade osoba. U još jednom jačine 6,4 stepena, koji je Maroko pogodio 2004. godine, poginulo je više od 600 ljudi. Sinoćnji potres se osjetio i u Portugalu i Alžiru.
